Konuşma yapmak bir meziyet. Meziyet olduğu kadar eğitim meselesi. Çalışmadan iyi konuşulmaz. Ben doğuştan iyi konuşurum diyenlere benim diyecek sözüm yok. Öyle olduğu için böyleyiz demek yeter mi?…
Konuşmacı Ajansı kurucusu olarak iyi konuşanla konuşmayanı ayırdığım için bu hizmeti verebiliyorum. Başarılı konuşma örneklerinden biri olduğunu düşündüğüm 75. Altın Küre Ödülleri Oprah Winfrey “teşekkür” konuşmasını dikkatinize sunmak istiyorum.
Oyuncu, sunucu, televizyoncu, Oprah Winfery, ödül gecesinin ödülü oldu. Hollywood Yabancı Basın Birliği’nin sinema dünyasına önemli katkıları olan kişilere 1952’den bu yana verdiği Cecil B. DeMille Yaşam Boyu Başarı Ödülü’nün sahibi oldu. Gelin konuşmayı birlikte analiz edelim;
DIŞ GÖRÜNÜM
Beden dili bir konuşmacının önemli silahıdır… Ellerini kıvamında kullandı. Abartısız ve kelime vurgularını desteklercesine fazla sallanmadan, net jestler yaptı.
Winfrey, sakin ve kararlıydı. Akışlara, duygu dolu cümlelere, sesini çok yükselttiği anlara bakmadan soğuk kanlı görünümünden taviz vermedi.
Bakışlar, bir konuşmacıyı ve duygularını genellikle ele verir. Winfrey, tek tek dinleyicilerin gözlerine bakıyormuş hissini vermeyi başardı. Adeta hiçbirini kaçırmadı. Bu uzun bir profesyonel alışkanlık neticesinde mümkün olabiliyor.
Ve tabii ki kameralar. Arada bir kameraya bakmak da işin raconu.
Derken giyim… Ödül töreninde tüm konuklar, kadın-erkek eşitliğine vurgu yapmak ve cinsel istismara dikkat çekmek üzere siyah giydi. Winfrey de siyah şık bir Versace elbise tercih etmişti. Bunu bir iletişim unsuru olarak kullanmaktan geri durmadı.
Konuşmasını özetlemek gerekirse; dile hakimiyet bakımından anlaşılır, akıcıydı… Vurguları etkileyici; üzerine basa basa, tane tane konuştu. Ses tonuna gelecek olursak; ne çok kısık ne çok yüksekti. İçeriğin ihtiyacı olan yerlerde ve/veya izleyicinin tezahüratının arttığı noktalarda yükseldi. Kendinden emin, titremeyen bir ses kullanımıyla konuşmasını tamamladı.
Konuşmacıların çoğu süre kullanımını kontrol etmekte zorlanır. Kendisine ayrılan 10 dakikayı ustaca kullandı.
Nefes kullanımı… bakın bu çoğunlukla dikkatten kaçan önemli bir detay. İyi nefes alamazsanız, bırakın konuşma yapmayı sahnede anlık hastalanabilirsiniz. Milyonların karşısında heyecandan nefes nefese kalmadı. Arada bir ağızdan nefes aldığı görüldü. Burun nefesinde kalmak tavsiye edilir.
İÇERİK
İçerik akışı, kurgusu, konular arası geçiş, tutarlılık, güncellik, uzmanlık, bilgi, kullanımı açısından değerlendirdiğimde; ustalıkla geçmişe götürdü, güncele bağladı, kişisel bir hikayeden toplumsal bir soruna vurgu yapmayı başardı…
Konuşmasının girişini uzun tutmadı, doğrudan çarpıcı bir anıyla zaman kaybetmeden anlatmaya başladı. Konuşma, 1964 yılında Oscar kazanan ilk siyah aktör Sydney Poitier’e atıfta bulunarak başladı: “Küçücük bir kızdım. Evde, TV seyrediyordum. Sahneye hayatımda gördüğüm en zarif adam çıktı. Bir siyah adamın böylesine tanındığına hiç şahit olmamıştım. Benim için ne demek olduğunu tahmin bile edemezsiniz. Şimdi, yine küçük siyah kız çocukları bu anı izliyor. Siyah bir kadına ödül verildiğine tanıklık ediyorlar.” Bu ödülü alan ilk siyah kadın olarak kendini gururla anons etti. Alkış topladı.
Ödülü veren Hollywood Yabancı Basın Birliği’ne teşekkür ederek, basın özgürlüğünün önemine değindi, oradan da gerçeği gizlememenin önemine kaydı; yolsuzluğun, adaletsizliğin bu şekilde önüne geçileceğini söyledi. #metoo hashtag’li taciz kampanyasının mağduru kadınları cesaretlerinden ötürü kutladı. Kadınların her meslek grubundan olabileceğini anlattı. Konuyu Hollywood’daki magazin şahsiyetlerden çıkardı.
Yeterince duygu verdiğini, hüzünlendirdiğini gözledikten sonra umut ve motivasyona geçti: erkek egemenliğinin altında ezilen kadınların artık kendi güçlerinin farkında olma zamanlarının geldiğini ve korkusuzca ses çıkarmanın en temel özgürlük olduğunu söyledi: birkaç kez coşkuyla “time is up” diyerek salona seslendi. Son olarak ekrana dönüp aynı ses tonuyla, yumruğunu sıkarak kendisini izleyen kızlara “Yeni bir gün doğuyor” diyerek elini uzattı. The End!
MECRA
İyi konuşmacı yalnızca yapacağı konuşmaya hazırlanmayı yeterli bulmaz. Konuşmasına öncesinde de sonrasında da sahip çıkar. Konuşmaya canlı olarak hem TV’den hem internetten erişim mümkündü. Program sonrası (basılı ve dijital), sosyal medya paylaşımlarıyla konuşma geniş çaplı haber oldu. 8 Ocak’ta yapılan konuşma; bu yazı yazıldığında, You Tube’da 9 buçuk milyon görüntülenme, 153 bin beğenme, 65 bin beğenmeme’ye ulaştı.
Winfrey, törenden bir gün önce Instagram hesabından saç boyama, manikür, pedikür yapılırken videosunu paylaştı. Siyah elbise giyeceğini duyurdu. Paylaşım, 3.9 milyon kez izlenmiş ve 6.716 adet yorum yapılmış. Konuşmasını yapacağı gün de Instagramdan Versace’ye teşekkür etti. Paylaşımı, 1.6 milyon beğeni, 52 bin 200 yorum almış. Zor bir konuşma zor bir hedef kitleydi. Sadece ABD’de değil, dünyanın her yerinden medya erişimi olan A+, A, B+ kitleye seslendi.