Bildiğiniz gibi, İndeks Konuşmacı Ajansı, LeighBureau’nun Türkiye temsilcisi. LeighBureau’yla birlikte toplamda 4 Nobel ödüllü ekonomisti portföyümüzde bulundurmaktan gurur duyduğumuzu söylemeye gerek yok.
İndeks Konuşmacı Ajansı-Leigh Bureau üyesi Robert Shiller, “Aktif Varlık Fiyatlarının Ampirik Olarak Analizi” adlı çalışması ile 2013 Nobel Ekonomi ödülünü kazandı. Shiller, kendisine Nobel’i getiren bu çalışmayı Eugene Fama ve Lars Peter Hansen ile birlikte hazırladı.
İndeks Konuşmacı Ajansı-Leigh Bureau üyesi Peter Hansen ise Chicago Üniversitesi David Rockerfeller profesörü. Dünyanın en etkili makro ekonomistlerinden biri olarak gösterilen Hansen, finans piyasaları, emlak fiyatları üzerinde yoğunlaştırdığı çalışmalarıyla dudak uçuklatan başarılara imza attı. Hazırladığı ekonomik model sayesinde bireyler / kurumların hisse senedi emlak yatırımlarına karar verdiğini ortaya koydu.
Hansen, Chicago Üniversitesi Ekonomi ve İstatistik Rockerfeller Profesörü. 2011 yılında Nobel Ekonomi ödülünü alan konuşmacımız Thomas J. Sargent’la kaleme aldıkları “Rational Expectations Econometrics” çalışmasıyla da o dönem adından çokça söz ettirmişti.
Son dönem başarılı ekonomistlerin belli bir tek özelliği bulunuyor. Bu özellik, kitaplardaki teoriyi piyasalara tercüme etmek, ortaya çıkan verileri yaşam içinde anlamlandırmak.
Türk kamuoyu Shiller’i daha yakından tanıyor. Shiller bir süre önce kapalı bir özel grupta ekonometrik modellerini aktarmış, dinleyenler tarafından büyük ilgi görmüştü.
Kriz uyarısını 5 yıl önce yapmıştı
Robert J. Shiller, 2003 yılında yayınladığı “Is There a Bubble in the Housing Market?” adlı makalesinde ilk kez gayrimenkul fiyatlarının çok şiştiğinden söz ederek dikkatleri üzerine çekmişti. Shiller, daha sonra 2005 yılında yayınladığı “Irrational Exuberance” ile de benzer uyarılarını hem hisse senedi hem de emlak fiyatları için tekrarlamıştı. Shiller, 2006 yılı Ağustos ayında The Wall Street Journal’da finansal piyasalardaki önemli risklerden ve olası bir durgunluktan söz eden bir yazıyı da kaleme almıştı. Shiller’in tüm bu uyarılarını dikkate almayan piyasalar, Lehman Brothers’ın iflasıyla ve ardından patlayan emlak balonuyla 1929’dan bu yana dünyanın gördüğü en büyük ekonomik krizle karşı karşıya kalmıştı.
Yatırımcılar o kadar da mantıklı değil!
Davranışsal finansın önemli akademik temsilcilerinden biri olan Shiller, yatırımcıların irrasyonel kararlar verebildiklerini, bunun da hisse senedi ve gayrimenkuller başta olmak üzere birçok varlık fiyatında şişmeye ve hatta balona yol açtığını birçok makalesinde dile getiriyor. Piyasa oyuncularının rasyonel hareket ettiğini kabul eden klasik iktisatçıların tersine davranışsal finans ekolü; aşırı tepki, yetersiz tepki, kendine pay çıkarma gibi davranışsal hareketler ile yatırımcıların irrasyonel davranışlar gösterebildiği öngörüsü ile hareket ediyor.
Dünyanın en etkili ekonomistlerinden biri
Shiller’in George Akerlof ile birlikte hazırladığı New York Times’ın en çok satanlar listesinde yer alan “Animal Spirits: How Human Psychology Drives the Economy, and Why It Matters for Global Capitalism” kitabı finansal balonların ne kadar tehlikeli olabileceğini ve gelecekte oluşabilecek bu tür finansal krizlerden nasıl kaçınılabileceğini anlatıyordu. Shiller 2008 krizi sonrasını değerlendirdiği “Finance and the Good Society” adlı yeni kitabında ise finans sektörünü yeniden değerlendiriyor. Kriz ile birlikte finans sektörünün içine düştüğü kötü durumu kabul eden Shiller, finans sektörünü kınamak yerine çözüm olarak; sektörü toplum üzerinde bir parazit olmaktan kurtarmayı ve onu toplumun refahı için hizmet eder hale getirmeyi öneriyor.
Yale Universitesi’nde ekonomi ve finans dallarında çalışan Profesör Dr. Shiller aynı zamanda The New York Times’ta da düzenli olarak yazılar yazıyor. Daha çok finansal piyasalar, finansal yenilikler, davranışsal finans, gayrimenkul piyasası, piyasalara karşı kamunun davranışları, fikirleri ve etik yargıları gibi konular üzerine çalışan Robert Shiller, Bloomberg’in “Küresel Finans’ta En Etkili 50 Kişi” listesinde de yer almıştı.
