Nereye gitsem Six Sigma (altı sigma). Önüm sağım solum her yer. Çok şahane! Çok moda. Uygulayanları tebrik ediyor, hayatta başarılar diliyorum ve bizim memlekette böyle şeyler olmaz diyorum.
Neden ben bu kadar önyargılıyım. Fena mıyım, kötü müyüm? Ne istiyorum binlerce dolar akıtılan bir sistemden. Kendim için bir şey istiyorsam namerdim.
Six sigma istatistik biliminde kullanılan bir terimin slogan şekline getirilmiş hali. Sigma aslında istatistiksel bir analiz metodu. İş dünyasındaki anlamı ise, üretimdeki hata payı. Özetle üretim süreçlerinizi istatistiki olarak analiz ediyor ve 6 sigma seviyesine çıkartmaya çalışıyorsunuz. Mümkün olan en az hataya…
Sıfır hata ve yüksek kalite hakkında Henry Ford’dan beri yazılıp çiziliyor. İlk defa Six Sigma’yı ortaya atan ise Motorola çalışanı Bill Smith. İlginç olan Six Sigma hakları bir ürün ismi olarak Motorola adına kayıtlı. İlk kez 80’lerin ortasında uygulanıyor. Şimdi her yerde!
Sigma çeşitli seviyelerde olabiliyor; 2, 3,4, 5,6. Örneğin 2’nci seviyede, milyon üretimde hata 308,537. Üçüncü seviyede 66,807; 4’üncüde 6 bin 210 hata, 5’te milyonda 233 hata yapıyorsunuz. Ve bingo! 6 sigmada milyonda 3,4 hata. Erdiniz, tebrikler!
Diyelim bir dolum tesisiniz var. Makine kaç şişeyi hatalı dolduruyor, şişenin üreticisi mi hatalı, makine mi, yoksa makineyi çalıştıran işçi mi… Six sigma uygulayarak, bilinmeyenleri izole edebilir, hatayı tanımlayabilir yeni bir üretim modeli uygulayabilirsiniz…
6 sigma seviyesine ulaşmak isteyen şirketlerin 6 sigma uygulamaları ve istatistik konusunda özel eğitimden geçmiş çalışanları oluyor. Eğitimden geçenlerin 3 değişik görev sınıflandırması var. Yeşil kuşak, siyah kuşak, usta siyah kuşak. Olunca en iyisi olacaksın. General Electrics’de (GE) usta siyah kuşak full-time pozisyon. Ayrı bir meslek sayılıyor.
GE, 1996-1999 yılları arasında 6 sigma uygulamalarına (eğitim, uygulama ve diğer masraflar) 1.6 milyar dolar yatırıp 4 milyar dolarlık tasarruf sağlamış. Her şey Jack Welch’in başının altından çıkıyor. Öl dese ölecekler. İyi ki emekli oldu. Honeywell’de 1998-2000 yılları arasında bu rakam yüzde 2.4, Ford’da 2000-2002 yılları arasında yüzde 2.3.
Şimdi siz benim sigma olayını küçümsediğimi sanıyorsunuz. 6 sigma sadece hata oranı değil, baştan sona hatayı neredeyse sıfıra indirmek için yapılan bir tasarım. Hastaneler, bankacılık, kredi değerlendirme kurumları, silahlı kuvvetlerde de uygulanabiliyor. Hükümetlerde uygulandığı yolunda hiçbir kayıt yok. Onları sigmalayamıyoruz anlaşılan.
Benim anlamadığım ise üretimde bunları yap, sıfır hata hedefle, git evde karını döv. Sıfır hata deyip dur, ruhsatı olmayan binada otur. Mükemmellikten söz et, yeri geldiğinden rüşvet ver. Üretimde sıfır hata, işe adam alırken milyon hata yap.
UNFPA Türkiye Temsilcisi Anne Birgitte Albrectsen daha geçenlerde dedi ki; “Kadınlar, erkeklere göre üreme sağlığı problemleriyle 3 kat fazla karşılaşıyor. Kadınların yüzde 20’si okuma-yazma bilmiyor. Okul çağındaki 570 bin kız çocuğu eğitimden yoksun. Her 3 kadından biri, hayatında en az bir kez şiddetle tanışıyor. Kadınlar, namus adına işlenen cinayetlere kurban ediliyor. Eğitimli genç kadın işsizliği, genç erkeklere oranla 2 kat fazla. Son 5 yılda doğum yapan kadınların yüzde 12.5’i 20 yaşın altında.” Albrectsen hakkımızı yememiş; “Türkiye son yıllarda hukuki alanda çok ilerleme kaydetti.”
Hukukumuz sigma, kadınlar nanay!…
UNICEF ve Milli Eğitim Bakanlığı, “Kız çocukları neden okula gönderilmiyor?” diye bir araştırma yaptı; ekonomik sorunlar dışında, kız çocuğunun üçüncü sınıftan sonra okula gönderilmemesinin nedeni töre. Güneydoğulu anneler, kızlar okula gidip kendi çevrelerinden olmayan birisiyle evlenmek isterse namus cinayetine kurban gider diye kızlarını okula göndermiyorlar.
Ben İstanbul’da çok sigma’yım, güneydoğulu kızlar nanay!…
IMF, milletvekilleri tatilim geldi diye sosyal güvenlik reformunu çıkarmadan uçunca, “Sosyal güvenlik yasası ve kamu yönetim yasasının onaylanması, gelir vergisi reformu, vergi idaresinin güçlendirilmesi, sosyal güvenlik alacaklarına ilişkin bir çerçevenin oluşturulması, enflasyon hedeflenmesini uygulamasına ilişkin teknik hazırlıklar ve devlet bankaları dahil, iddialı özelleştirme programının uygulanmasının sürdürülmesi” sağlanmazsa parayı rüyanızda görürsünüz dedi. Hani ekonomi çok sigmaydı, milletvekilleri mi nanay? Yok canım onlar tatilde!
Adalar modalar güzel şey. Ayyy… n’apiim ben sigmayı çok sevdim, herkes yapiyo! Bizim şirkette de var. Patron istedi başladık. Sizin yoksa görüşmeyelim zamanımı çalmayın, ben hata aramaya çıkıyorum.