2024 dünya üzerinde yaşanan en kalabalık seçim yılı ilan edilmişti… 2023 bir ön hazırlık gibiydi. Ne bizde ne dünyada galiba seçim mevsimi bitmeyecek! İşin ilginç yanı yalnızca bizde değil başka coğrafyalarda da seçimler demokrasiye ters köşe yapmayı adet haline getirdi O kadar ki, şaşıracak hal kalmadı. Sabah akşam bizde ve el alemdeki seçim haberlerini okuyoruz. Size, bıktıracak bir bülten daha yollamıyorum, merak etmeyin. Seçim seçim değil, bir iletişim projesi olduğu için ben de haberlere ters köşe yapmak istedim.
ABD seçimleri tarih yazıyor, atışlar serbest, sonuna kadar kuralsız. Aday arasındaki son görüntü başa baş. Öyle ki dünyaca ünlü tahmin bilimcisi Nate Silver işin içinden çıkamamış. Siz bana bakmayın kimseye de inanmayın ama bu iş iş değil demiş… New York Times’daki yazı, şüphem yok ki, ilginizi çekecek.
Başa baş olmasındaki ağırlıklı neden erkekler Mars’tan Kadınlar Venüs’ten. Dünyalar farklı. İletişim birebir gruplara başarılı ama geçişkenlik yok… ABD’de kadın seçmenlerin büyük çoğunluğu Harris’i desteklerken, erkek seçmenlerin Trump’a daha eğilimli olduğu görülüyor. Harris, kadınların %53’ünün oyunu, Trump %36’sını alıyor. (USA Today/Suffolk Üniversitesi anketi).
“ROI” RETURN ON INVESTMENT İLETİŞİMİ
Filmin adı: Yatırımın Geri Dönüşü. Örneğin Elon Musk. Twitter’ı (“X”) 44 milyar dolara satın aldı, platform tuhaf bir yönetim anlayışı ve kişiselleştirme projesi neticesinde sadık kullanıcıyı ve iştahlı reklamverenleri uzaklaştırmayı başardı, değerinin yüzde 80’ini kaybetti. Nasıl toparlayacak? Dünyanın en zengin adamı olarak bildiğimiz Musk’ın, kişisel serveti, X’deki kayıpları telafi edebilecek düzeyde olsa da gerek var mı şimdi?
Musk’ın seçime, adeta aday kendisiymiş gibi asılmasının nedeni X değil yalnızca. Kendisi kadar ünlü elektrikli araç üreticisi ve enerji depolama çözümleri sağlayan Tesla, IncUzay araştırmaları ve roket geliştirme şirketi, NASA ve ABD Hava Kuvvetleri ile de çalışan kentsel bölgelerde tünel kazma projeleri üzerine çalışan The Boring Company. İnsan beynine implant teknolojisi geliştirmeye odaklanmış nöroteknoloji şirketi Neuralink. Güneş enerjisi ve yenilenebilir enerji çözümleri sunan SolarCity.
PÜR TELAŞ MI, CAN HIRAŞ MI DESEM?
Musk, ABD başkanlık seçimlerinin son haftalarına girerken, Trump’ın seçim kampanyasına eşi görülmemiş bir şekilde katılım gösteriyor. Trump’a destek olsun diye kurduğu America PAC adlı örgüt, 800 bin-1 milyon seçmeni etkilemek üzere sahaya yaklaşık 2.500 kişi çıkarmış. Musk’ın finansal katkısının tam değeri henüz açıklanmasa da, 140-180 milyon dolar arasında bir bütçeden söz ediliyor.
Bu ilginç kampanyada Musk neredeyse her hafta sahnede, Trump’la da haftada birden çok kez görüşüyormuş. Her yerde Trump’ı çok sevdiğini kazanırsa, hükümetle şahane anlaşmalar yapacağını ifade ediyor. Açık iletişim!
SUSMAK DA İLETİŞİM
ABD’de zengin çok. Teknoloji ve iletişim en az geleneksel sektörler kadar güçlü. Geçmişte bu bir Demokrat-Cumhuriyetçi ayırımıydı, görünen o ki artık değil. Herkes Musk kadar ortada olmasa da susmak da bir iletişim. Apple CEO’su Tim Cook, Google CEO’su Sundar Pichai ve Meta CEO’su Mark Zuckerberg geçtiğimiz haftalarda Trump’ın seçilme ihtimaline karşı potansiyel başkanı bizzat arayıp bağlılık bildirmiş. Kamuoyunda tarafsız görünenlerin başında dünyanın en zengin ikinci adamı da var; Jeff Bezos! E-ticaret, bulut bilişim ve yapay zeka alanında dünya çapında dev Amazon’un sahibi. Aynı zamanda en etkili gazetelerden biri, The Washington Post’un sahibi. Uzay turizmi ve uzay araştırmaları üzerine çalışan özel bir uzay şirketi Blue Origin’i de unutmayalım. Bezos, susmayı tercih ettiği için özellikle medyadan büyük saldırı altında; kim kazanırsa, kendisini ifade etmesi zor olacak. Biliyoruz ki, “risk ve kriz yönetimi” iletişimin omurgasını oluşturuyor.
DİĞER MEDYA
Rupert Murdoch, Fox News, Wall Street Journal ve New York Post gibi yayınların sahibi. Trump’a dolaylı ve doğrudan hep ve tam destek oldu. Biraz daha ılımlı gitmeye kalkınca Trump’ın kendisini aradığını birinci elden öğrendik; “Rupet’yi aradım, seçime kadar muhalif reklamları kes” dedim. Kesti.
Mark Zuckerberg önceki seçimlerde çok yara aldı. Bu kez deneyimli susuyor… Facebook, Instagram, WhatsApp ve Messenger gibi büyük sosyal medya platformlarını bünyesinde barındıran Meta Platforms, Inc., sanal gerçeklik gözlükleri ve VR teknolojileri üreten Oculus VR, metaverse projelerine odaklanan ve artırılmış gerçeklik (AR) teknolojileri geliştiren Reality Labs sahibi olduğu tarifsiz önemli platformlar… Rezil de vezir de edebiliyor, kendileri de batıp çıkabiliyorlar. Halleri hal değil.
Yeri gelmişken ilave edeyim; Bezos’un X’de yaklaşık 5 milyon takipçisi olsa da sahibi olduğu Amazon ve Washington Post üzerinden geniş kitlelere ulaşabiliyor. Elon Musk’ın X platformunda 201 milyon takipçisi var ve bu platformu aktif bir şekilde kullanarak geniş kitlelere ulaşabiliyor. Mark Zuckerberg’in daha düşük kişisel sosyal medya takipçisi olmasına rağmen sahibi olduğu Facebook ve Instagram platformlarıyla milyarlarca insana erişebiliyor.
YA SERVETLER?
Servetlerine de göz gezdirelim mi kısacık, o zaman bu adamlar niye bu kadar kıvırıyor diye kafanızdaki sorunun yanıtını vermiş olacağız; Elon Musk’ın net serveti yaklaşık 270 milyar dolar dünyanın en zengin insanı. Mark Zuckerberg’in serveti ise yaklaşık 110 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Jeff Bezos’un serveti yaklaşık 170 milyar dolar civarında. Şu kaynağa da ayrıca göz atmak isteyebilirsiniz. The billionaires hedge their bets
MUHAFAZAKAR ZENGİNLER KİMLER?
Bu destekçilerin bir kısmı, daha önce 2020 seçimlerinden sonra Trump’a mesafe koymuş olsa da 2024 seçimlerinde, Trump’ın ABD ekonomisine sağlayabileceği potansiyel faydalardan dolayı tekrar ona destek verme kararı almışlar. Çoğu, Demokrat Parti’nin iş dünyasına yönelik düzenlemeleri sıkılaştırma çabalarını eleştirerek, Trump’ın daha gevşek düzenlemeler ve vergi indirimleriyle iş dünyası için daha uygun bir ortam yaratacağına inanıyor. Stephen Schwarzman Blackstone’un CEO’su. Harold Hamm Continental Resources’ın kurucusu ve petrol sektöründe tanınmış birİ. Nelson Peltz – Trian Partners’ın kurucusu, Robert Bigelow – Budget Suites of America’nın, Bernard Marcus – Home Depot’un kurucusu. Vergi indirimleri ve teşvik istiyorlar.
OBAMA: “BOŞA YUHALAMA, GİT OY VER”
Seçime Başkan adayları kadar dahil olanlar iş insanları değil yalnızca. Pop yıldızları, medya mensupları, eski Başkanlar, eşler yani cümle influencer ekosistemi dahil. Obama çifti, en güçlü Harris destekçileri.
Bu arada küçük bir bilgi Obama çiftinin toplam serveti yaklaşık 70 milyon dolar civarında. Kitap satışları ve konuşma ücretleri gibi ek gelir kaynaklarına sahipler. Obama, Trump’ı en keskin eleştirenlerden; zihinsel sağlığı ve liderlik yeteneklerini sorgulayarak, başkanlık koltuğunda daha karakterli bir liderin olması gerektiğine vurgu yapıyor.
Obama’nın var gücüyle sahaya inmesine neden olan temel konu “siyah dilema”. Siyah erkeklerin Demokrat Parti’ye sadakatleri yüksek olmasına rağmen, Harris’den uzak durmaları dengeyi bozuyor. Obama, kampanyada adeta kendi seçimi gibi aktif, “oy vermeye gidin” diyor. Büyük bir iletişimci!
BAŞKANDAN BÜYÜK BAŞKAN EŞİ
Michelle Obama’nın popülaritesi doğrusu beni de şaşırttı. Amerikan halkı bu kadını çok seviyor. O da ilginç açıklamalarıyla pek iddialı doğrusu: “Hayatlarımızı politikacıların eline bırakmayalım, özellikle erkeklerin.” Michelle Obama, kadın haklarına yönelik vurucu konuşmaları, kadınların siyasi alanda daha fazla söz sahibi olması gerektiğini anlatıyor.
Obama çiftinin konuşmalarından manşete çıkacak o kadar seksi kelime ve cümle var ki, havada uçuşuyorlar… İlki Barack Obama’dan gelsin; “Hey Detroit silkelen; deden bu adam gibi davransa, endişelenmez miydin?” – “Karşımızda daha yaşlı, daha kaçık, korkusu da kalmayan bir Donald Trump var.” Diğer cümle de Michelle Obama’dan gelsin; “Öfkeniz boşlukta yok olmaz. Bu seçimi doğru yapamazsak, eşiniz, kızınız, anneniz bu öfkenin bedelini ödeyecek.”
Obama çifti, ABD’de ve dünya genelinde geniş bir takipçi kitlesine sahip. Barack Obama, başkanlık döneminde kazandığı deneyim ve popülarite sayesinde Demokrat Parti’nin önemli destekçilerinden biri. Michelle Obama ise kadın hakları ve eğitim konularındaki çalışmalarıyla tanınıyor ve yüksek bir güvenilirliğe sahip. Barack Obama’nın X’de yaklaşık 134 milyon takipçisi bulunuyor ve geniş bir sosyal medya varlığı var. Michelle Obama’nın ise Instagram’da yaklaşık 60 milyon takipçisi bulunuyor.
POP KÜLTÜRÜ ve SAHNE GİBİSİ YOK
Beyoncé ve Taylor Swift gibi isimler, siyasi kampanyalarda veya sosyal konularda destek verdiklerinde büyük bir etki yaratıyorlar.
Forbes, Beyoncé’nin servetini yaklaşık 540 milyon dolar, Taylor Swift’in servetini ise 740 milyon dolar olarak tahmin ediyor. Beyoncé’nin film, müzik, moda gibi yaratıcı projeler üzerine odaklanan eğlence şirketi Parkwood Entertainment. Beyoncé ve Adidas ortak yürüttüğü bir spor giyim markası Ivy Park. Taylor Swift albüm yapım süreçlerini ve marka yönetimini yürüttüğü kişisel şirketi Taylor Swift Productions, Beyoncé’nin Instagram’da 300 milyona yakın takipçisi bulunuyor. Taylor Swift’in de 270 milyon civarında takipçisi var.
Bu arada her iki tarafı destekleyen ya da yerenlerin listesini çıkarmak mümkün değil. Ben ünlüleri tercih ediyorum. Oprah Winfrey, Kanye West doğrudan ve dolaylı olarak siyasete müdahil olanlardan.
OYUN TEORİSİ Mİ?
Bu iletişim savaşı yeni başlamadı. İki ay öncesine gidelim; önde gelen iş insanları ve etkili bağışçılar, Başkan Joe Biden’ın 2024 seçimlerinde adaylıktan çekilmemesi durumunda finansal desteği kesme tehdidinde bulundular. “Leadership Now Project” koalisyonu Demokrat Parti’ye Biden yerine daha genç ve güçlü bir adayın çıkmasını sağlamak için baskı yaptı. İletişim kanallarını etkin kullandılar, Başkan Biden teslim oldu.
Kimler parayı keseriz tehdidi yaptı diye soracak olursanız bir kaç isim aktarıyorum. Kimin kiminle dans ettiği daha net anlaşılacak. Çünkü bu iletişim savaşlarının vizyonu ekonomik çıkarlar; Reed Hastings, Netflix’in kurucu ortağı ve yönetim kurulu başkanı, Abigail Disney, Disney ailesinden gelen bir mirasçı ve hayırsever, Mike Novogratz, kripto para yatırımcısı, Gideon Stein, Moriah Fonu’nun başkanı Ari Emanuel, Endeavor’un CEO’su.
İLETİŞİM DİLİ ve KORKU
Tek kelimeyle rezil, birkaç kelime daha hakkım varsa; ırkçı, cinsiyetçi, kaba… Medya ise korku içinde Trump seçilirse eleştirel medya kuruluşlarına ceza yağacağı tahmin ediliyor. Bazılarının lisansları iptal edilecek deniyor. Trump daha önce de Amazon’un sahibi olan Washington Post’a karşı çeşitli adımlar atmaya çalışmıştı. Benzer şekilde, CNN’in ana şirketi olan WarnerMedia’nın AT&T tarafından devralınmasını engellemeye çalıştı. İktidara gelmesi durumunda bu tür ticari engellemeleri kullanarak eleştirel medya kuruluşları üzerindeki baskıyı artırmayı planlıyor. Trump, CBS ve NBC gibi büyük televizyon ağlarının lisanslarını sorguluyor, iptal edeceğini söylüyor. Harris ile yapılan münazara sonrasında ABC News’in yöneticilerine karşı öfkeli.
Medya dünyasından Tucker Carlson Trump’ın en güçlü destekçileri arasında. Kamplaşma keskin; Sean Hannity – Fox News’de sunucusu, Dan Bongino – Eski bir Gizli Servis ajanı, muhafazakâr radyo sunucusu, Mark Levin – Fox News’de program sunucusu… Trump’ın yakın destekçilerinden.
AMERİKAN SEÇİMLERİNDE DE ADIMIZ GEÇTİ
Hiçbir yerden eksik kalmayız. Seçimlerde de adımız geçti tabii.
İlginizi çekeceğini düşündüğüm bir söyleşi linki bırakıyorum.
The New York Times’ın Genel Yayın Yönetmeni Joseph Kahn, medyanın siyasi olaylardaki rolü ve partizan olmayan bir haber kaynağı olmanın zorlukları hakkında NPR’a konuştu. Kahn, özellikle Amerika’da siyasi kutuplaşmanın arttığı bu dönemde, NYT’nin tarafsız bir gazetecilik yapmaya kararlı olduğunu ancak giderek daralan bir tarafsızlık alanında faaliyet gösterdiklerini vurguladı. Trump’ın otoriter eğilimlerine dair endişeleri olduğunu dile getiren Kahn, NYT’nin bu tehditlere karşı hazırlıklı olmasının önemine vurgu yaptı. Yayıncı Sulzberger ise, Trump’ın ikinci döneminde medya özgürlüğünün korunması için basında bu bağımsızlığın önemini anlayan ve savunan bir koalisyonun gerekliliğini savundu. Sulzberger, Türkiye ve Macaristan gibi otoriter liderler altındaki medya baskılarını incelediklerini belirtti.
KAYNAK OKUMA
an effort to give away $1 million a day to registered voters in battleground states who sign a petition affirming their support of the First and Second Amendments.
Many Russian oligarchs once believed that they could manage Vladimir Putin, only to find themselves pushed out of an open window when they no longer served a purpose for the autocrat.
One wonders whether that might have come up during one of Musk’s many conversations with Putin.
Apple CEO Tim Cook, Google CEO Sundar Pichai, and Meta CEO Mark Zuckerberg all have called Trump in recent weeks in the anticipation of his potential election, according to various reports. None have endorsed him publicly. But none have endorsed another candidate, either.
Amazon founder Jeff Bezos, who also owns the Washington Post, drew widespread condemnation for reportedly preventing the Post’s editorial page from endorsing a candidate in this cycle —
https://www.ft.com/content/7ef6cc0d-2fd7-45e5-8dc6-556ec74f62fe?shareType=nongift
https://www.ft.com/content/6b17b732-96be-49da-bb39-aed5aae99724?shareType=nongift
https://www.ft.com/content/a223c0fc-f777-49a0-8e60-48e096cee0db?shareType=nongift
As president, Trump aided allies such as Rupert Murdoch, the founder of Fox News. (Trump recently said on Fox & Friends that he would
Why Trump Called A Press Conference To Bash The Press
Why Trump Called A Press Conference To Bash The Press
Trump complaint to Fox News’ Howard Kurtz. “It’s the biggest scandal I have ever seen for a broadcaster,” “60 Minutes, should be taken off the air: CBS and 60 Minutes rejected the claim
Trump called for NBC News to be investigated for treason over its coverage of criminal charges he faces.
survey of hundreds of journalists
Trump has made more than 100 threats to prosecute or punish perceived enemies
